Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych (t. I-II)

Monumentalnych rozmiarów zbiór artykułów autorstwa ponad 60 wybitnych polskich i zagranicznych (z Niemiec, Słowacji, Ukrainy, Litwy) badaczy dziejów średniowiecznych i nowożytnych – historyków i historyków sztuki. Zagadnienia, wokół których zostały uporządkowane poszczególne grupy artykułów nawiązują w znacznej mierze do zainteresowań badawczych Janusza Kurtyki, tragicznie zmarłego, wybitnego polskiego mediewisty, któremu zdecydowano się dedykować tę publikację. Artykuły przybliżają zasadniczej wagi problemy społeczne i polityczne polskiego średniowiecza i wczesnej epoki nowożytnej, koncentrując się wokół następujących zagadnień: Ludzie, rodziny, rody; Topory i Tęczyńscy; Wspólnoty szlacheckie; Osadnictwo i gospodarka; Świat polityki i władzy; Kultura codzienna i książkowa; Źródła. Niezwykle bogata tematycznie kolekcja przybliża m.in. nieznane dotąd dzieje całych rodów rycerskich i konkretnych ich przedstawicieli; symbolikę władzy w okresie wczesnopiastowskim, temat elity politycznej państwa polskiego, genezę fundamentalnych instytucji ustrojowych (np. nowatorski tekst cofający datę pojawienia się dwuizbowego sejmu o trzy dekady wcześniej niż przyjmowano dotąd, a więc aż do roku 1468); ale też szeroko rozumiane zagadnienie mentalności średniowiecznej. Wśród poruszanych treści jest także problem przemian osadniczych, genezy kluczy szlacheckich czy kwestia tzw. miast podwójnych. Publikacja gromadzi teksty w języku polskim oraz w językach niemieckim i słowackim. Są to zarówno studia analityczne, jak i krytyczne edycje źródłowe. Łącznie w obu tomach zamieszczonych zostało 100 barwnych i czarno-białych fotografii zabytków sztuki oraz map i rycin. Lekturę dopełniają tablice genealogiczne, schematy i rozbudowane tabele. Książka ukazuje się jednocześnie w dwu tomach. Przedsięwzięcie zrealizowane we współpracy z IH PAN, IH UJ, UP w Krakowie.