Polskie piśmiennictwo teatralne XIX wieku, tom 1: W stronę praktyki – podręczniki sztuki aktorskiej

Nowa seria wydawnictwa „Societas Vistulana” stawia sobie za cel opracowanie współczesnych edycji najważniejszych XIX-wiecznych tekstów poświęconych teatrowi. Pierwszy tom serii „W stronę praktyki – podręczniki sztuki aktorskiej” zawiera podręczniki sztuki aktorskiej, czyli „lekcje” zapisane przez aktorów i pedagogów. Tom otwiera bodaj najsłynniejszy podręcznik XIX-wieczny: „Dramaturgia, czyli Nauka sztuki scenicznej” dla Szkoły Teatralnej Wojciecha Bogusławskiego. Dzieło pozostaje owiane aurą tajemnicy, gdyż do naszych czasów dotrwały tylko jego fragmenty. Tu, po raz pierwszy, publikujemy wszystkie zachowane części. Następny tekst to „Myśli o umnictwie dramatycznym Jana Nepomucena Kamińskiego” – rozbudowany szkic, który jest próbą syntetycznej prezentacji teorii aktorstwa 1. połowy XIX wieku. Kolejna część poświęcona jest bodaj najbardziej niedocenionemu, a zarazem najważniejszemu podręcznikowi aktorstwa XIX wieku „Teorii sztuki dramatycznej” Jana Tomasza Seweryna Jasińskiego. Lekceważony przez wielu „postępowych” historyków aktor, reżyser, pedagog i pisarz był twórcą podstaw wielkiego stylu gry aktorskiej, którego stolicą była Warszawa, a jednocześnie wychowawcą wielu gwiazd m.in. Heleny Modrzejewskiej. Kontynuatorem pracy Jasińskiego był Jan Chęciński, którego nazwiskiem opatrzone są powstałe w tajemniczych okolicznościach wypisy z „Teorii…” Jasińskiego oraz odczyt „Aktor” ogłoszony na łamach „Gazety Polskiej” w roku 1870 – opublikowany w niniejszym tomie po raz pierwszy. Dwie ostatnie pozycje łączy fakt bycia zmarginalizowanymi. Pierwsza to „Dramaturgia praktyczna” Emila Derynga, druga – „Podręcznik sztuki dramatycznej” Anastazego Trapszy. Publikacja zawiera indeks osobowy. Drugi tom tej serii „Hilary Meciszewski. Uwagi o teatrze krakowskim. Wybór pism teatralnych” w oprac. Dariusza Kosińskiego ukaże się jesienią 2008 roku.