Księgi kryminalne miasta Krakowa z lat 1630–1633, 1679–1690

Wydawane księgi pozwalają na bliższe poznanie reguł procesu karnego oraz praktyki wymiaru sprawiedliwości w Krakowie w 2. połowie XVII wieku. […] Ich treść przekazuje wiele bardzo wiarygodnych informacji o życiu mieszkańców Krakowa i okolic, zwłaszcza o ich kulturze materialnej i duchowej. Dzięki zapisanym w nich zeznaniom delatorów, obwinionych czy świadków możliwe jest poznanie mentalności i sposobu postrzegania świata. Zwracają uwagę zapiski procesów w zakresie przestępstw obyczajowych, jak stręczycielstwo, cudzołóstwo, dzieciobójstwo. Wiele miejsca zajmują sprawy o kradzież, a także o zabójstwo lub zranienie. Wśród nich wzbudza ciekawość toczący się w 1683 i 1684 r. proces dwóch włoskich puszkarzy oskarżonych o spowodowanie śmierci wielu mieszkańców miasta wskutek wybuchu przygotowanych przez nich granatów w czasie uroczystych obchodów zwycięstwa nad Turkami pod Wiedniem. Niecodzienny charakter ma też sprawa Barbary Świerczkównej oskarżonej w 1680 r. o spowodowanie powszechnego niebezpieczeństwa przez przywłaszczenie sobie odzieży kobiety zmarłej na zarazę. Zgodnie z zarządzeniem władz miasta odzież taka obowiązkowo podlegała spaleniu […].

Ze wstępu prof. dr. hab. Wacława Uruszczaka